บางลำพู อยู่ในย่านเมืองเก่า และได้ชื่อนี้มาจาก ต้นลำพู หรือต้นไม้พวกโกงกาง ซึ่งขึ้นอยู่ตามริมฝั่งแม่น้ำในบริเวณที่เป็นสวนสันติชัยปราการปัจจุบัน ในอดีตซึ่งแม่น้ำและคลองยังเป็นเส้นทางคมนาคมที่สำคัญ ผู้คนจะรู้ว่าได้เดินทางมาถึงด้านเหนือของเขตพระนครหรือเกาะรัตนโกสินทร์โดยดูจากต้นลำพูเหล่านี้ ซึ่งต่อมาต้นลำพูก็ลดจำนวนลงเรื่อย ๆ จนกระทั่งต้นสุดท้ายตายไปเมื่อปี พ.ศ.2555 ซึ่งเป็นผลมาจากน้ำท่วมเมื่อปี พ.ศ.2554 ประวัติศาสตร์ทางธรรมชาติของบางลำพูอาจจะสูญสิ้นไปแล้ว แต่เรื่องราวด้านมนุษยวิทยายังคงอยู่ให้เรียนรู้ต่อไป
วิธีที่ดีที่สุดในการเรียนรู้เรื่องบางลำพู คือ การไปยัง พิพิธบางลำพู ศูนย์ชุมชนและพิพิธภัณฑ์ซึ่งบอกเล่าเรื่องราวของชุมชนและคนท้องถิ่น รวมทั้งแสดงให้เห็นส่วนที่ดีที่สุดของพื้นที่นี้อีกด้วย การพัฒนาในส่วนของสิ่งก่อสร้างก็เป็นอีกเรื่องที่ยอดเยี่ยม หลังจากเคยเป็นโรงเรียนการพิมพ์ของกระทรวงการคลัง อาคารหลังนี้ก็ถูกปล่อยไว้ไม่ได้ใช้งาน ทางชุมชนเห็นว่าที่ตั้งของโรงเรียนการพิมพ์นี้สามารถเป็นศูนย์การเรียนรู้ที่มีศักยภาพสำหรับคนที่อยากรู้เรื่องราวของพื้นที่ จึงทำงานใกล้ชิดกับหน่วยงานของรัฐเพื่อเปลี่ยนแปลงอาคารให้เป็นอย่างในปัจจุบัน เชิญเข้าไปในพิพิธภัณฑ์เพื่อพบเจอว่าบางลำพูกลายเป็น melting pot ของไทย มอญ จีน และมุสลิมปัตตานีได้อย่างไร และจะสามารถหาสิ่งที่หลงเหลืออยู่ของบรรพบุรุษเหล่านั้นรอบ ๆ พิพิธภัณฑ์ได้อย่างไร เพชรทางวัฒนธรรมในพื้นที่ อย่างมูลนิธิดุริยประณีต และร้านไทยนคร เผยให้เห็นการแสดงรำไทยซึ่งหาชมได้ยาก และงานช่างถมที่ประณีตงดงาม สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ในพื้นที่อย่างศาลเจ้าพ่อหนูและมัสยิดจักรพงษ์แสดงให้เห็นมรดกความหลากหลายทางศาสนาในพื้นที่
ย่านบางลำพู ซึ่งมีถนนแคบและมีร่มเงา เป็นสถานที่เหมาะในการเดินทัวร์ ถ้าวางแผนดี ๆ คุณจะสามารถเดินเล่นในพื้นที่เสร็จช่วงบ่ายหรือค่ำ และไปต่อที่ถนนข้าวสารเพื่อผ่อนคลายกับอาหารและเครื่องดื่มที่นั่น ถนนข้าวสารเองยังเป็นส่วนที่ทำให้พื้นที่แถบนั้นมีชีวิตชีวาและเป็นสถานที่ซึ่งเหมาะกับการทำความรู้จักนักเดินทาง จากชื่อเสียงในการเป็นศูนย์รวมของเหล่าแบคแพคเกอร์อีกด้วย
